Fryderyk IV Piast (urodzony 20 kwietnia 1552 roku, zmarł w Legnicy, 27 marca 1596 roku) herb

Syn Fryderyka III Piasta, księcia legnickiego i Katarzyny Nikloting Meklemburskiej, córki Henryka V Nikloting, księcia Meklemburgii.

Książę legnicki od 15 grurnia 1570 roku do 27 marca 1596 roku.

20 stycznia 1587 roku poślubił Marię Sidonię Piastównę Cieszyńską (urodzona w Cieszynie, 10 maja 1572 roku, zmała w Legnicy, 3 paździenrika 1587 roku), córkę Wacława III Adama "Pogrobowca" Piasta, księcia cieszyńskiego i Katarzyna Sydonia Ballenstedt Askańska, córki Franciszka I Ballenstedt Askańskiego, księcia saskiego na Lauenburg. 23 listopada [lub 3/4 grudnia] 1589 roku w Sonderburg poślubił Dorothea Oldenburg (Schleswig-Holstein-Sonderburg) (urodzona w Kolding, 16 października 1569 roku, zmarła w Legnicy, 5 lipca 1593 roku), córkę Jana Oldenburga, księcia Szlezwik-Holsztyn na Sonderburg i Elizabeth Welf Braunschweig-Grubenhagen, córki Ernsta III Welf, księcia Braunschweig-Grubenhagen. 24 października 1594 roku Annę Württemberską (urodzona w Stuttgarcie, 12 czerwca 1561 roku, zmarła w Chojnowie, 7 lipca 1616 roku), księżną oławską, córkę Krzysztofa, księcia Würtembergii i Anny Marii Hohenzollern Brandenburskiej, córki Jerzego "Pobożnego" Hohenzollerna, margrabiego brandenburskiego na Ansbach, księcia karniowskiego, pana Buminina, księcia Tarnowskich Gór, księcia raciborskiego i księcia opolskiego, księcia opawskiego, księcia bytomskiego, regenta Węgier.

W grudniu 1571 roku został dopuszczony do współrządów w księstwie legnickim, w którym panował jego brat Henryk XI. Fryderyk IV postanowił wykorzystać zaangażowanie się Henryka XI w wojnie religijnej we Francji, aby uwolnić się spod kurateli brata. Zwrócił się więc do cesarza Maksymiliana II z prośba o dokonanie podziału ojcowizny. Specjalni komisarze na mocy cesarskiego dekretu z 13 marca 1576 roku w następnym miesiącu, 17 kwietnia 1576 roku, ustanowili go panem Legnicy.

Fryderyk IV zobowiązany został do zapewnienia opieki rodzinie Henryka XI, która pozostała na Śląsku, zaś jemu samemu miał co tydzień przekazywać deputat w gotówce i żywności. Jednocześnie na 29 września 1577 roku wyznaczony został termin dokonania podziału księstwa. Jednakże nie doszło do niego, gdyż 12 października 1576 roku zmarł cesarz Maksymilian II, u nowy cesarz Rudolf II chciał ponownie zbadać sprawę. 5 października 1580 roku cesarz wydał korzystny dla starszego z braci wyrok, anulując postanowienie z 17 kwietnia 1576 roku.

Bracia mieli wspólnie współrządzić księstwem legnickim. Henryk XI mial rezydować w Legnicy, zaś Fryderyk IV musiał się wyprowadzić do Chojnowa. Sytuacja zmieniła się w roku następnym, kiedy niesubordynacja Henryka XI, który zwlekał ze złożeniem hołdu lennego, a także nie uczestniczył w sejmach śląskich, doprowadziła do interwencji zbrojnej wojsk cesarskich. Za cenę złożenia hołdu lennego oraz sławienia się na dworze cesarskim Henryk XI miał uzyskać wybaczenie, jednak Rudolf II postanowił uwięzić księcia i pozbawić go władzy.

Legnica ponownie przeszła pod panowanie Fryderyka IV, który został zobowiązany do zapewnienia rodzinie uwięzionego brata opieki, a jemu samemu wypłacania cotygodniowego deputatu w wysokości 30 talarów.

Fryderyk IV był trzykrotnie żonaty. Pierwszą żona została w 1587 roku Maria Sydonia, córka Wacława III Adama księcia cieszyńskiego, która zmarła w tym samym roku. Pod koniec 1589 roku poślubił Dorotę, córkę Jana księcia holsztyńskiego na Sondcrburgu. która zmarła w 1593 roku. Ostatnią żoną była poślubiona w 1594 roku wdowa po księciu brzeskim Janie Jerzym - Anna, córka księcia Wirtembergii Krzysztofa. Przeżyła ona Fryderyka i zmarła w 1616 roku. Fryderyk miał trójkę dzieci, które zmarły w niemowlęctwie.


Żródła:

"MONETY KSIĄŻĄT KARNIOWSKICH" - Katalog 1497-1997 - autor: Piotr Kalinowski, 2009


"MONETY KSIĄŻĄT LEGNICKO-BRZESKICH" - Katalog 1296-1876 - autor: Piotr Kalinowski, 2009


FRIEDRICH von Liegnitz w "Medievan Lands" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

04-02-2023

15-03-2020